نویسنده: عبدالله احراري/ محقق فرش و مدرس دانشگاه آزاد اسلامي بيرجند

---

چکیده مقاله:

موضوع توجه به نیاز، خواست و تمایلات مصرف کنندگان و مشتریان بازار جهانی فرش دستباف یکی از چالشهای مهم فرش ایران در نیم قرن اخیر بوده است. سنتی بودن فرآیند تولید و به طور کلی تولید فرش دستباف در کارگاه های خانگی و پراکندگی آنان در تمامی مناطق ایران بعلاوه نظام سنتی حاکم بر بازار فرش دستباف و عدم استفاده از فن آوری روز باعث گردیده که جامعه فرش دستباف کمتر از علم بازار یابی نوین در جهت توسعه یا حداقل تثبیت مهم ایران در بازارهای جهانی فرش استفاده نماید. تغییرات سریع در الگوی مصرف خانوارها ، ظهور قطبهای اقتصادی جدید در سطح جهان ، ، آرایش و مناسبات سیاسی جدید و از همه مهمتر تنوع طلبی بشر، ضرورت شناخت نیازها و سلایق بازار جهانی فرش را طلب می نماید. در این مقاله اولاً مهمترین کشورهای واردکننده فرش ایرانی شناسایی و سهم هر یک از بازار هدف از هنر ایرانی مشخص گردیده ثانیاً خواست و تمایلات مردم هر یک از این بازارها بالاخص در بعد طرح و نقشه و رنگبندی مرد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. مقاله با توجه به خواست و تمایلات مصرف کنندگان هر یک از بازارهای هدف و سایر پارامترهای موثر در بازاریابی بین المللی همانند سطح اقتصادی ، روابط سیاسی، جایگاه فرش دستباف در سبد مصرفی خانوارها راهکارهای موثری جهت استفاده جامعه فرش دستباف بالاخص تولیدکنندگان،تجار و صادرکنندگان فرش ایرانی ارائه نموده است.

واژگان کلیدی:
فرش - بازار جهانی - بازارهای هدف فرش

مقدمه:
فرش دستبافت به عنوان یک تولید هنری و صنعتی ریشه در تاریخ ایران دارد و اکثریت قریب به اتفاق خانوارهای ایرانی به نحوی با آن مانوس می باشند .بیشتر ملل دنیا فرش را به نام ایران و ایران را با فرش می شناسند این هنر صنعت از ابعاد مختلف اقتصادی ،اجتماعی ،فرهنگی و هنری دارای اهمیت خاص می باشد زیرا :

الف) از نظر اقتصادی اگر چه ارزش افزوده ای معادل نه درصد از تولید ناخالص ملی در اقتصاد کلان کشور قابل توجه نمی باشد لیکن توزیع درآمد 3000 میلیارد ریالی بین بیش از دو میلیون خانوار تولید کننده که اکثریت آنان از خانوار هایی می باشند که از نظر اقتصادی زیر خط فقر زندگی می کنند بعلاوه آن که این هنر صنعت مکمل فعالیت های کشاورزی و دامداری می باشد از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است لازم به ذکر است که حدود سی درصد از ارزش ریالی تولیدات فرش مربوط به مواد اولیه آن است.